واژه کارتوکرافی دارای ریشه یونانی می باشد و از کلمات χάρτης یا chartis به معنی MAP و γράφειν یا graphein به معنی Write تشکیل گردیده است. کار ابتدایی کارتوگرافی جمع آوری اطلاعات از منابع مختلف برای تهیه نقشه و نمایش گرافیکی آن می باشد. و جایگاه کارتوگرافی در فرآیند تولید نقشه بعنوان تمام کننده نقشه میباشد. از این جنبه کارتوگرافی با مجموعه خاصی از مسائل سرو کار دارد و این مسائل به صورت تئوری و عملی بوده که اساساً در همه فعالیت های تولید نقشه مشترک و معمول می باشند.
برچسب: عرض جغرافیایی
عرض جغرافیایی
عرض جغرافیایی به زبان انگلیسی Latitude با نماد φ -فی- در دستگاه مختصات جغرافیایی، اشاره به موقعیت شمالی – جنوبی یک نطقه ی جغرافیایی بر روی کره ی زمین است. که در نقشه نگاری، نقشه برداری و جهت یابی از آن استفاده میشود.
این دستگاه، مختصات مکانی را بر اساس فاصله اش از خط استوا یا همان مدار (جغرافیا) صفر درجه می سنجد. عدد عرض جغرافیایی، زاویه ای است. میان صفر (بر روی خط استوا) تا 90 درجه در قطب ها. (مثبت یا منفی بودن این درجه معمولاً و نه همیشه) بر پایه ی قرارداد، اعداد مثبت نشان گر شمالی بودن نقطه مورد نظر است.
زمین یک کره بی عیب نیست ( و گویا در قطب ها کمی _ تخت_ شده است). مسافت فیزیکی هر درجه عرض جغرافیایی در همه جا یکی نیست. در استو این مسافت 111.3195 کیلومتر در نزدیک قطب ها 111.12 کیلومتر است.
مانند طول جغرافیایی، هر درجه عرض جغرافیایی به 60 دقیقه و هر دقیقه نیز به 60 ثانیه بخش می شود. البته روش های دیگری نیز برای نشان دادن این عدد استفاده میشود.
مناطق مختلف زمین آفتاب را به طور یکسان دریافت نمی کنند. و این یکی از عوامل اصلی پدید آمدن. آب و هواهای گوناگون در عرض های جغرافیایی مختلف است.
عبارت تصحیح عرض جغرافیایی در دو معنی به کار می رود: 1- تصحیح داده های گرانی با عرض جغرافیایی.2-تصحیح شمالی-جنوبی که بر شدت میدان مغناطیسی اندازه گیری اعمال میشود تا میدان نرمال زمین حذف شود.
عرض نجومی
زاویه ی میان امتداد قائم و صفحه ی استوای آسمان را عرض نجومی می گویند.
مختصات دکارتی
دستگاه مختصات دکارتی Cartesian Coordinate System در هندسه،. به نمایش هر نقطه از صفحه با دو عدد _ یک زوج مرتب _ گفته میشود. این دو عدد را معمولاً با نام های X و Y می خوانند.
در دستگاه محورهای مختصات دو بعدی، محورهای X و Y بر هم عمودند، از همین رو این دستگاه را دستگاه محورهای متعامد نیز می گویند.
برای نمایش هندسی هر نقطه، دو خط عمود بر هم را،. که محور مختصات X خُفت یا آبسیس و محور مختصات Y،. یا رُست نامیده میشوند،. رسم می کنند و از محل تقاطع این دو محور،. که مبدأ مختصات نام دارد، روی هم محور به اندازه X و Y دو طول را بر حسب واحد طول مشخص می کنند.
خط هایی که در انتهای این طول ها عمود بر محورهای مختصات رسم شود. در نقطه ای یکدیگر را قطع می کنند. این محل تقاطع نمایش هندسی نقطه مورد نظر است.
نام این دستگاه مختصات از نام ریاضی دان و فیلسوف فرانسوی. رنه دکارت _ 1650 – 1596_ که این روش را برای مشخص کردن یک نقطه در صفحه کشف کرد، گرفته شده است.
با کاربرد دستگاه مختصات دکارتی امکان رسم معادلات جبری به صورت خط و منحنی یا محاسبه زوایا و فواصل و همچنین نوشتن معادله مختصات یک شکل در صفحه فراهم میشود.
نصف النهار مبدأ- نصف النهار گرینویچ- نصف النهار 1 درجه شرقی – نصف النهار 1 درجه غربی
نصف النهار مبدأ- نصف النهار گرینویچ- نصف النهار 1 درجه شرقی – نصف النهار 1 درجی غربی-نصف النهار مبدأ به زبان انگلیسی Prime Maridian d یک نصف النهار خطی از. طول جغرافیایی در دستگاه مختصات جغرافیایی است. که طول جغرافیایی آن برابر صفر درجه است. نصف النهار مبدأ و نصف النهار مقابل آن در سیستم 260 درجه. یعنی نصف النهار 180 درجه در 180 درجه طول جغرافیایی. یک دایره بزرگ را تشکیل می دهند. این دایره بزرگ زمین را به دو نیم کره تقسیم می کند که بر اساس جهان شرقی و غربی. نسبت به نصف النهار مبدأ نیم کره شرقی و نیم کره غربی نامیده میشود.
سیستم تصویرنقشه -سیستم تصویراستوانه ای-سیستم تصویر لامبرت (مخروطی)-سیستم تصویر آزیموتال
سیستم تصویرنقشه -سیستم تصویراستوانه ای-سیستم تصویر لامبرت (مخروطی)-سیستم تصویر آزیموتال-سیستم تصویر-در تعریف نقشه پوسته ی زمین را که در واقع سطحی کروی است،. روی صفحه ی کاغذ که سطحی هوار و مسطح است باید منتقل و ترسیم نمود. این عمل را در اصطلاح نقشه خوانی و نقشه برداری تصویر می گویند.
جی آی اس – سیستم اطلاعات مکانی-سیستم اطلاعات جغرافیایی-GIS
جی آی اس – سیستم اطلاعات مکانی-سیستم اطلاعات جغرافیایی-GIS-بررسی کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی (جی آی اس) در ساماندهی مدارک علوم زمین. موجود در مرکز اطلاعات و مدارک علوم زمین-از آنجا که بخش عمده ی اطلاعات علوم زمین موجود در پایگاه های مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران،. شامل اطلاعات مکانی. و تشریحی است، مناسب ورود به سیستم اطلاعات جغرافیایی می باشد. و میتوان این اطلاعات را آماده استفاده در این سیستم ها نمود. پژوهش حاضر با این دیدگاه و با هدف بررسی کاربرد جی آی اس در ساماندهی. مدارک علوم زمین از پایگاه مرکز، کار تفکیک، کنترل، دسته بندی و کد گذاری آن ها. برای ورود به سیستم اطلاعات جغرافیایی انجام شد. به منظور ایجاد پایگاهی از اطلاعات فوق، با مجموعه ی داده ها، لایه های اطلاعاتی مربوطه تشکیل شد. و به منظور نمایش، تشریح و انجام تحلیل های لازم بر روی داده ها، مورد استفاده واقع گردید.
برداشت – عملیات برداشت زمینی- نقشه برداری زمینی-نقشه برداری توپوگرافی-تهیه نقشه یو تی ام
برداشت-معمولا عملیات نقشه برداری شامل دو مرحله برداشت .(اندازه گیری و محاسبه) و ارائه نتایج کار (ترسیم و نقشه ) است. در مرحله اندازه گیری، از وسایل و دستگاه ها (نظیر توتال استیشن ها، تئودولیت ها، جی پی اس و …) و نیز روش های مختلفی استفاده میشود تا داده های لازم برای مرحله دوم بدست آید. نتایج کار بصورت های آنالوگ (نقشه، مقاطع طولی و عرضی و…) یا رقومی (مانند جدول ها، مدلهای رقمی زمین) ارائه میگردد.برداشت – عملیات برداشت زمینی- نقشه برداری زمینی-نقشه برداری توپوگرافی-تهیه نقشه یو تی ام
UTM – نقشه برداری- ماده 147
UTM – نقشه برداری- ماده 147-یو تی ام-سامانه مختصات جهانی مرکاتور معکوس (به لاتین: Universal Transverse Mercator coordinate system) که به اختصار یوتی‌ام (UTM) خوانده میشود، نوعی سیستم تصویر است. که از دستگاه مختصاتی دکارتی جهت مشخص نمودن موقعیت بر روی سطح زمین بهره می‌گیرد. این سامانه مختصاتی نوعی نمایش موقعیت افقی است. و برای نمایش موقعیت بر روی زمین مستقل از فرازای (ارتفاع) آن به‌کار می‌رود ولی از چندین جهت با روش سنتی مختصات جغرافیایی (استفاده ازعرض جغرافیایی و طول جغرافیایی) تفاوت دارد.