واژه کارتوکرافی دارای ریشه یونانی می باشد و از کلمات χάρτης یا chartis به معنی MAP و γράφειν یا graphein به معنی Write تشکیل گردیده است. کار ابتدایی کارتوگرافی جمع آوری اطلاعات از منابع مختلف برای تهیه نقشه و نمایش گرافیکی آن می باشد. و جایگاه کارتوگرافی در فرآیند تولید نقشه بعنوان تمام کننده نقشه میباشد. از این جنبه کارتوگرافی با مجموعه خاصی از مسائل سرو کار دارد و این مسائل به صورت تئوری و عملی بوده که اساساً در همه فعالیت های تولید نقشه مشترک و معمول می باشند.
برچسب: طول جغرافیایی
طول جغرافیایی
طول جغرافیایی – به زبان انگلیسی Longitude مختصات شرقی – غربی است که در نقشه برداری و جهت یابی از آن استفاده می گردد. این مختصات، مکانی را بر اساس فاصله اش از یک نصف النهار اصلی نشان می دهد.
عدد طول جغرافیایی، به صورت زاویه ای بین صفر و مثب 180 یا منفی 180 درجه بیان می گردد. بطور معمول ( و نه همیشه) بر پایه قرارداد، اعداد مثبت نشانگر طرف شرق بودن نقطه نشان داده شده است.
در طول تاریخ مبدأ های زمانی گوناگونی برای – نصف النهار اصلی- استفاده میشده است. تا اینکه در سال 1884 میلادی طی همایش جهانی نصف النهاری،. قرار گذاشته شد. تا بعد از این تنها رصد خانه گرینویچ بعنوان مبدأ استفاده گردد.
هر چه درجه جغرافیایی معمولاً به 60 دقیقه بخش می گردد و هر دقیقه نیز به همین ترتیب از 60 سانیه تشکیل شده است،. بنابراین یک صورت معمول نشان دادن طول جغرافیایی به صورت رو بروست ::۲۳° ۲۷′ ۳۰” E البته این مقدار به صورت های دیگری نیز نشان داده میوشد. بطور مثال (ده دهی بیان کردن قسمت ثانیه)
زمین در مدت 24 ساعت یک بار به دور خودش می چرخد، و کل زمین 360 درجه طول جغرافیایی است. در نتیجه هر 15 درجه تغییر طول جغرافیایی یک _ساعت_ محسوب می گردد. این امر مبنای تعیین مناطق زمانی است.
اگر ما دور زمین _حدود 35000 مایل یا 60234 کیلومتر_را به 360 درجه تقسیم کنیم،. فاصله هر درجه عطول جغرافیایی با درجه دیگر بر روی سطح زمین بیش از 69 مایل یا 111 کیلومتر می شود.
البته هنگامی که به شمال یا جنوب خط استوا حرکت می کنیم،. فاصله بین خطوط طول جغرافیایی کوتاه تر می گردد،. تا زمانی که آنها در واقع در قطب به هم تماس پیدا می کنند. در 45 درجه شمال یا جنوب خط استوا،. یک درجه طول جغرافیایی حدود 49 مایل _حدود 79 کیلومتر_است.
دستگاه مختصات جغرافیایی
یک دستگاه مختصات است که با آن میتوان مکان هر نقطه ای بر روی زمین را توسط چند عدد مشخص کرد. مختصات معمولاً به گونه ای انتخاب می گردند. که یک عدد مکان عمودی یا ارتفاع نقطه مورد نظر را بیان کند. و دو عدد هم مکان افقی را مشخص کنند. یک انتخاب معمول برای دستگاه مختصات،. دستگاه دارای ارتفاع، طول و عرض جغرافیایی است.
مختصات جغرافیایی میانه کشور ایران : ۳۲٫۴۲۷۹°N – ۵۳٫۶۸۸۰°E.
طول نجومی
زاویه بین خط مماس صفحه استوا لحظه ای که در روی صفحه نصف النهار نجومی محل اندازه گیری میشود. یا زاویه بین نصف النهار نجومی گذرنده بر نقطه مورد نظر و نصف النهار نجومی گذرنده بر گرینویچ در جهت خلاف عقربه های ساعت از صفر تا 24 ساعت بر روی صفحه استوا اندازه گیری می شود. آزیموت نجومی AZ: زاویه بین نصف النهار نجومی گذرنده بر صفحه ی قائم گذرنده بر صفحه نشانه روی است. در واقع زاویه بین امتداد شمال حقیقی و نقطه ایستگاه با امتداد نقطه نشانه روی _ امتداد مورد تداول_ و نقطه ایستگاه به مبدأ شمال که در جهت حرکت عقربه های ساعت از صفر تا 360 اندازه گیری شده آزیموت نام دارد.
نصف النهار مبدأ- نصف النهار گرینویچ- نصف النهار 1 درجه شرقی – نصف النهار 1 درجه غربی
نصف النهار مبدأ- نصف النهار گرینویچ- نصف النهار 1 درجه شرقی – نصف النهار 1 درجی غربی-نصف النهار مبدأ به زبان انگلیسی Prime Maridian d یک نصف النهار خطی از. طول جغرافیایی در دستگاه مختصات جغرافیایی است. که طول جغرافیایی آن برابر صفر درجه است. نصف النهار مبدأ و نصف النهار مقابل آن در سیستم 260 درجه. یعنی نصف النهار 180 درجه در 180 درجه طول جغرافیایی. یک دایره بزرگ را تشکیل می دهند. این دایره بزرگ زمین را به دو نیم کره تقسیم می کند که بر اساس جهان شرقی و غربی. نسبت به نصف النهار مبدأ نیم کره شرقی و نیم کره غربی نامیده میشود.
سیستم تصویرنقشه -سیستم تصویراستوانه ای-سیستم تصویر لامبرت (مخروطی)-سیستم تصویر آزیموتال
سیستم تصویرنقشه -سیستم تصویراستوانه ای-سیستم تصویر لامبرت (مخروطی)-سیستم تصویر آزیموتال-سیستم تصویر-در تعریف نقشه پوسته ی زمین را که در واقع سطحی کروی است،. روی صفحه ی کاغذ که سطحی هوار و مسطح است باید منتقل و ترسیم نمود. این عمل را در اصطلاح نقشه خوانی و نقشه برداری تصویر می گویند.
جی آی اس – سیستم اطلاعات مکانی-سیستم اطلاعات جغرافیایی-GIS
جی آی اس – سیستم اطلاعات مکانی-سیستم اطلاعات جغرافیایی-GIS-بررسی کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی (جی آی اس) در ساماندهی مدارک علوم زمین. موجود در مرکز اطلاعات و مدارک علوم زمین-از آنجا که بخش عمده ی اطلاعات علوم زمین موجود در پایگاه های مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران،. شامل اطلاعات مکانی. و تشریحی است، مناسب ورود به سیستم اطلاعات جغرافیایی می باشد. و میتوان این اطلاعات را آماده استفاده در این سیستم ها نمود. پژوهش حاضر با این دیدگاه و با هدف بررسی کاربرد جی آی اس در ساماندهی. مدارک علوم زمین از پایگاه مرکز، کار تفکیک، کنترل، دسته بندی و کد گذاری آن ها. برای ورود به سیستم اطلاعات جغرافیایی انجام شد. به منظور ایجاد پایگاهی از اطلاعات فوق، با مجموعه ی داده ها، لایه های اطلاعاتی مربوطه تشکیل شد. و به منظور نمایش، تشریح و انجام تحلیل های لازم بر روی داده ها، مورد استفاده واقع گردید.
برداشت – عملیات برداشت زمینی- نقشه برداری زمینی-نقشه برداری توپوگرافی-تهیه نقشه یو تی ام
برداشت-معمولا عملیات نقشه برداری شامل دو مرحله برداشت .(اندازه گیری و محاسبه) و ارائه نتایج کار (ترسیم و نقشه ) است. در مرحله اندازه گیری، از وسایل و دستگاه ها (نظیر توتال استیشن ها، تئودولیت ها، جی پی اس و …) و نیز روش های مختلفی استفاده میشود تا داده های لازم برای مرحله دوم بدست آید. نتایج کار بصورت های آنالوگ (نقشه، مقاطع طولی و عرضی و…) یا رقومی (مانند جدول ها، مدلهای رقمی زمین) ارائه میگردد.برداشت – عملیات برداشت زمینی- نقشه برداری زمینی-نقشه برداری توپوگرافی-تهیه نقشه یو تی ام
UTM – نقشه برداری- ماده 147
UTM – نقشه برداری- ماده 147-یو تی ام-سامانه مختصات جهانی مرکاتور معکوس (به لاتین: Universal Transverse Mercator coordinate system) که به اختصار یوتی‌ام (UTM) خوانده میشود، نوعی سیستم تصویر است. که از دستگاه مختصاتی دکارتی جهت مشخص نمودن موقعیت بر روی سطح زمین بهره می‌گیرد. این سامانه مختصاتی نوعی نمایش موقعیت افقی است. و برای نمایش موقعیت بر روی زمین مستقل از فرازای (ارتفاع) آن به‌کار می‌رود ولی از چندین جهت با روش سنتی مختصات جغرافیایی (استفاده ازعرض جغرافیایی و طول جغرافیایی) تفاوت دارد.